روز شنبه، ١٣ سپتامبر ٢٠١٤ برابر با ٢٢ شهریور ١٣٩٣، کانون زندانیان سیاسی ایران(در تبعید)، برنامه ای بیاد و در بزرگداشت جان باختگان دهه ی ١٣٦٠، در استکهلم، پایتخت سوئد برگزار کرد.
مجری برنامه، شهین پویا، برنامه را با این شعر شاملو آغاز کرد:
در خلوت روشن با تو گریسته ام
برای خاطر زندگان،
و در گورستان تاریک با تو خوانده ام
زیبا ترین سرودها را
زیرا که مردگان این سال
عاشق ترین زندگان بودند
وی در ادامه گفت: "برنامه های سالگرد در استکهلم، میعادگاه ما دادخواهانی است که باور داریم تنها راه جلوگیری از تکرار فحایعی که در سی و پنج سال اخیر به ویژه در دهه ی شصت در ایران رخ داده است، اجرای عدالت و ایجاد جامعه ای نوین و انسانی مبتنی برعدالت اجتماعی و برابری است.
آنان که هزاران زن و مرد را در زندان ها به دار آویخته و تیرباران کردند، آنان که هزاران دختر و پسر جوان را به جوخه های مرگ سپردند، آنان که سرکوب و آزار مردم را ضامن بقای حکومت نکبت بار خود می دانند، آنان که می خواهند کشتار هزاران زن و مرد به فراموشی سپرده شود، باید بدانند مادران، پدران، همسران، فرزندان، خواهران، برادران و توده مردمی که فرزندان شان در زندان های حاکمان جنایت کار اسلامی به جوخه مرگ سپرده شدند، هرگز این جنایت وحشیانه را فراموش نخواهند کرد و عاملان و مسببان آن را نخواهند بخشید. آنان که امید دارند با گذشت زمان، این جنایان هولناک و این زخم عمیق اجتماعی به فراموشی سپرده شود، باید بدانند که ما این جنایات را نه فراموش می کنیم و نه می بخشیم."
برنامه که، بیش از ٣٠٠ نفر در آن شرکت کردند، با ایرج مصداقی آغاز شد. وی، چند شعر از شعرهای زندان را که در کتابی بنام "برساقهی تابیده کنف" جمع آوری کرده است، بیاد و در گرامی داشت هزاران زندانی سیاسی قتل عام شده در دهه ی شصت دکلمه کرد.
شهروز رشید، تحت عنوان "خاوران، و شعر " سخنرانی کرد.
احمد موسوی، تحت عنوان " شعر در زندان" به طرح موضوع سخنان خود پرداخت.
اسد سیف، تحت عنوان "تأثیر زندان بر ادبیات معاصر ایران" سخنرانی کرد.
مهدی اصلانی، سخنان خود را تحت عنوان"چه پسینی دارد این ماه شقه شده" ارایه داد.
نسیم خاکسار، از "ادبیات در برابر فراموشی" سخن گفت.
هنرمند مهمان برنامه، رستم میرلاشاری(نادر) بود که همراه با دوستان هنرمندش سعید و دانیل، و رقص زیبای اگنس به اجرای چند ترانه و آواز پرداختند.
در برنامه، یاد و خاطره ی مادر سلاحی که همواره همراه برنامه های سالگرد در استکهلم بود و ٣٠ نوامبر ٢٠١٣ در سن ٨٨ سالگی درگذشت، همچنین یاد و خاطره ی مادر پناهی، یکی از مادران خاوران که تنها چند روز پیش از برنامه، در تاریخ ١٩ شهریور چشم از جهان فروبست، گرامی داشته شد.
کانون زندانیان سیاسی ایران(در تبعید)، از یک سال پیش تصمیم گرفته است، در سالگردهای کشتار، سلسله برنامه هایی متفاوت از سال های پیشین به مردم ارایه دهد. تا پیش از این به مدت بیست سال در مجموع برنامه ها و سمینارهایی که کانون در کشورهای مختلف برگزار کرد، مجموعه ی وسیعی از زندانیان سیاسی دهه ی شصت و خانواده های جان باختگان این دهه، به ذکر خاطرات و تجارب خود در دهه ی ١٣٦٠ پرداختند و عرصه های مختلف سرکوب و زندان را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
کانون، از سال گذشته سلسله برنامه های جدیدی آغاز کرده است که کاملاً با برنامه ی سال های پیش از آن متفاوت است. برنامه ی ٢٥مین سالگرد در استکهلم را به تاثیر زندان و کشتار مخالفان در دهه ی ١٣٦٠ بر احزاب و سازمان های سیاسی، اختصاص داد که، در تاریخ برنامه های سالگرد یک ابتکار عمل جدید بود و برای نخستین بار پنچ تن از کادرها و رهبران پنج سازمان و حزب سیاسی به بحث و بررسی این موضوع پرداختند. سرکوب در ایران تنها محدود به عرصه ی سیاسی و برپا کردن تخت شکنجه و دار اعدام در زندان ها نبوده است. سرکوب، عرصه های وسیع تری از جامعه را تحت تاثیر قرار داده است. ادبیات و شعر، یکی از عرصه های مهم برای تاخت و تازه حکام و ایجاد سانسور و اختناق در جامعه و به دار کشیدن آن ها بوده است. از این رو، برنامه ی ٢٦مین سالگرد را به تاثیر زندان و کشتار دهه ی ١٣٦٠ بر ادبیات و شعر و شعر در زندان اختصاص دادیم. هردوی این برنامه ها با استقبال وسیع مردم مواجه شد و بخش های بیشتری از ایرانیان خارج از کشور و همچنین داخل کشور را که از طریق پخش مستقیم در جریان این دو برنامه قرار گرفتند، جذب برنامه های سالگرد کرد و طیف های وسیع تری را در جریان جنایات دهه ی ١٣٦٠ قرار داد. تاثیر زندان و کشتار دهه ی ١٣٦٠ بر سایر بخش های اجتماعی را بتدریج در سال های آتی پی خواهیم گرفت.
برای مشاهده ی فیلم برنامه ی ٢٦مین سالگرد اینجا را کلیک کنید