متکی ۴٢ ساعت قبل از بركنار شدنش: قصد بیاحترامی به خانم کلینتون را نداشتم

سایت اصلاح طلب جرس: متکی 42 ساعت قبل از برکناریاش از سمت وزارت امور خارجه، از نشست پرحاشيه منامه صحبت كرد و گفت که ناگفتنیهایی وجود دارد که شاید تا سالها گفتنی نباشد. به گزارش ايلنا، متكي در اين گفت وگو كه یک ساعت قبل از آخرین دیدارش با احمدینژاد با ماهنامه مديريت ارتباطات انجام شد، گفت: ما در جلسهای بودیم که میزبانمان ولیعهد بحرین بود و بنابراین به احترام کشور دوستمان طبیعی بود وقتی در اجلاس شرکت کردهایم، در میهمانی آنها هم شرکت کنیم. در سالهای قبل معمولاً در این جلسه ولیعهد بحرین صحبت میکرد. اینبار سخنران ویژه مراسم، وزیر امورخارجه آمریکا بود. در چنین جلسهای طبیعی است که برای ما مهمترین نکته این بود که ببینیم او چه میگوید.

وزیر سابق امور خارجه با بیان اینکه از قبل میدانسته کلینتون در آن مراسم سخنرانی خواهد کرد، افزود: نکته این بود که ببینیم او چه میگوید . به تناسب نکات و مطالبی که مطرح میکرد، ما باید توشه فردای خودمان را تنظیم میکردیم. فردای آن روز من سخنرانی داشتم. آن میهمانی جلسه اصلی گفتوگوی منامه نبود، تنها یک سخنرانی بود و ایشان بهعنوان یک سخنران دعوت شده بود و از طرف دیگر، ایشان خیلی تلاش کرد راحت صحبت کند، خیلی تلاش کرد محترمانه صحبت کند. شاید قویترین کلمات را بهکار گرفت برای اینکه به رسمیت شناختن حق ایران را در موضوع هستهای مورد تأیید و تأکید قرار دهد اما در عین حال بخشهایی از حرف او هم از نظر ما مورد پذیرش نبود.

وی در خصوص انتقادهایی که در مورد غذا خوردن متکی در حین سخنرانی وزیر امور خارجه آمریکا مطرح شده بود، گفت: احیاناً آب خوردن یا پیش غذا خوردن به هنگامی که هنوز شام رسمی شروع نشده یک چیز طبیعی است اما فیلمبردار حساس شده بود و سعی میکرد که از این صحنهها تفسیر خاصی کند. براساس آن چیزی که در منش و رفتار بنده وجود دارد، قصد بیاحترامی نداشتم. نحوه نشستن ما بهگونهای بود که ایشان در منتهی الیه دست راست من بود و اگر میخواستم دائماً ایشان را نگاه کنم، باید سرم را بر میگرداندم تا به طرز خاصی قرار بگیرم. ترجیح دادم که گوشم به سمت ایشان باشد و حرفهایشان را بشنوم.

وی ادامه داد: معمولاً طرح اینجور مسائل یک مقدار به دلیل جذابیتهای رسانهای و وجود نگاههای خاص است. این که ایران و آمریکا در یک وضعیت ویژه قرار دارند، این که این دو کشور مسائلشان در دنیا صدا دارد و... بستری میشود برای اینکه هر نوع حرکتی و هر نوع عمل و عکسالعملی را توی آن فاز ببرند. ما معمولاً با کسانی مراوده رسمی داریم، رفیق هستیم و گفتوگو میکنیم. نوعاً دیپلماتها اینطورند. همه کسانی که آنجا بودند، با آنها مراوده داشتیم اما با آمریکا واقعیت اینست که مراودهای نداریم. ضمناً ایشان خانم هم بود. یعنی ضمن آنکه مراوده نداشتیم، خانم هم بود. من با افراد مختلف دست دادم؛ بعد که عبور کردم، پادشاه اردن آنجا بود. من چند بار با ایشان ملاقات داشتهام، خیلی طبیعی است که من با ایشان حال و احوال داشته باشم. وقتی با آخرین وزیر امور خارجه حال و احوال کردم تا بیایم پیش پادشاه، ایشان وسط ایستاده بود. ایشان یک سلام و احوالپرسی در حد دو، سه کلمه کردند و بنده هم در واقع جواب سلام را در یک کلمه به ایشان دادم. شاید ایشان نشنید ولی من جواب سلام ایشان را دادم و بلافاصله هم رو کردم به پادشاه اردن و با هم دست دادیم و حال و احوال کردیم.

در مناسبات ایران و آمریکا سنگلاخ ایجاد شده

 متکی در بخش دیگری از این گفتوگو در مورد امکانسنجی رابطه رسمی ایران و آمریکا گفت: فراز و نشیبهای 32 سال گذشته و آنچه که پیش از این 32 سال وجود داشته، همه اینها پرونده قطوری را بین ایران و آمریکا تشکیل میدهد که ورود به بحث روابط ایران و آمریکا را بهعنوان یک امر آسان و ساده جلوهگر نمیکند. بحث زمان نیست، بحث گیرها و مسائلی است که در این سنگلاخ ایجاد شده مناسبات ایران و آمریکا وجود دارد.

وی تصریح کرد: البته من همیشه تعاملات بین ایران و آمریکا را به دو بخش تقسیم کردهام؛ یک بخش، روابط بین ایران و آمریکاست که در حال حاضر در دستور کار ما بهعنوان دستگاه دیپلماسی نیست. البته مقام معظم رهبری در شیراز این بیان را داشتند که این بدان معنا نیست که ما تا ابد نمیخواهیم با آمریکا رابطه داشته باشیم. لذا با آنچه که به روابط دو جانبه ایران و آمریکا یا روابط دیپلماتیک بین دو کشور بر میگردد، فاصله قابل توجهی داریم اما من از بخش دوم به عنوان مسائل بین ایران و آمریکا نام میبرم؛ یعنی موضوعاتی که ایران را متأثر میکند و آمریکا را نیز متأثر میسازد از جمله مسائلی که در منطقه ما وجود دارد. اگر پیرامون این موضوعات، تلاشهایی در جهت اتخاذ مواضع درست مثل مسائل افغانستان و عراق صورت بگیرد، ما قاعدتاً استقبال میکنیم.

گفتوگوی صمیمانهای با دولت در مورد نمایندگان ویژه داشتم

 متکی در مورد حکم احمدینژاد در انتخاب نمایندگان ویژه رئیسجمهور در امور خارجی نیز توضیح داد: ما میثاقی را در دولت نهم و دولت دهم امضاء کردیم که مسائل و موضوعات بین دستگاهی را در دولت طرح کنیم. بنابراین اگر من نسبت به تصمیمی یا موضوعی نظراتی داشته باشم، علیالقاعده با وزیر مربوطه یا با رئیسمان که آقای رئیسجمهور است، جداگانه مطرح میکنم یا در نهایت در صحن دولت. در این قضیه هم ابتدا به ساکن بنده همین کار را کردم، یعنی در درون دولت گفتوگوی صمیمانهای در این مورد داشتیم اما آنچه که بعد مطرح شد، بحث رسانهای شدن اظهاراتی بود که در موردش موضعگیری شد.

وی ادامه داد: متانت و برخورد سازندهای که آقای رئیسجمهور داشتند برای من بسیار جالب و آموزنده است. از آن زمان تا به حال ما با هم یک کلمه گفتوگو نداشتیم و عنایتی که ایشان داشتند، برای من بسیار ارزشمند بود. داشتن فرستاده ویژه یا مشاور، حق رئیسجمهور است و در تمام دولتها مرسوم بوده که رئیسجمهور کسانی را بهعنوان فرستادگان ویژه خودش به کشورهای مختلف بفرستد یا پیامی از سوی ایشان ببرند. الان هم وزارت خارجه تسهیلکننده اینگونه ابتکارات و تصمیمات رئیسجمهور در حوزه سیاست خارجی است.

قصد 10 روزه هم نمیتوانیم داشته باشیم

متکی اما 42 ساعت قبل از برکناری در پاسخ به این سؤال که «یعنی شایعات مربوط به برکناری شما به دلیل انتقاد از این تصمیم رئیسجمهور باطل است؟»، گفت: بر اساس آموزههای بزرگان خودمان اینطور باید حرکت کنیم که بناست سالیان طولانی در این مسؤولیت خدمت کنیم و جوری هم نگاه کنیم که یک قصد 10 روزه هم نمیتوانیم به مسؤولیت داشته باشیم!

ناگفتنیها شاید تا سالها گفتنی نباشد

وزیر سابق امور خارجه در پایان در خصوص ناگفتههای دوران وزارت خود گفت: ناگفتههای وزاری امور خارجه تا زمانی که سر کار هستند، گفتنی نیست و البته بعضی از ناگفتنیها هم شاید تا سالها بعد از آن گفتنی نباشد.